Cũng giống như các quốc gia lúa nước ở Đông Nam Á thì lúa gạo là một nguyên liệu rất được người Lào trân trọng ở Lào.Vì thế bạn sẽ thấy những món ăn đặc sản của đất nước Triệu Voi thường sử dụng hương vị cũng như các nguyên liệu quen thuộc, gồm gạo, nếp, lúa mì, rau thơm và gia vị. Nếu chưa biết ăn gì ở Lào thì những món ăn trong danh sách dưới đây sẽ là gợi ý để bạn thưởng thức trong chuyến ghé thăm đất nước Lào láng giềng.
Gạo nếp Lào/Xôi Lào (Khao Niaw)
Gạo nếp là lương thực chính của quốc gia Lào và người ta thường nói rằng người dân Lào ăn nhiều gạo nếp hơn bất kỳ dân tộc nào khác trên thế giới. Theo truyền thống thì gạo nếp Lào được hấp trong một chiếc giỏ tre hình nón, sau đó cất trong một chiếc giỏ có nắp đậy và ăn kèm với nhiều món ăn khác. Ở Lào thì luôn có sẵn gạo nếp để ăn bất cứ thời điểm nào trong ngày. Nếu bạn đi du lịch Lào thì sẽ thấy món ăn này luôn xuất hiện trong menu của nhiều nhà hàng, từ quán ăn bình dân cho đến những nhà hàng sang trọng. Du khách có thể ăn thử để cảm nhận hương vị khác biệt của món gạo nếp Lào so với cơm hay xôi ở Việt Nam.
Gà nướng (Ping Kai)
Là một món ăn luôn được nhiều người đề xuất khi được hỏi nên ăn gì ở Lào. Những con gà ở đây không to lắm, được nuôi thả tại vườn hoặc trên những triền núi nên thịt luôn săn chắc, không bị bở. Sau khi làm sạch thì được ướp cùng với muối , tiêu đen, nước mắm các gia vị đặc trưng. Cuối cùng là kẹp vào que tre, nướng trên lửa than nóng. Món gà nướng nổi tiếng này không thể thiếu gạo nếp Lào đi kèm. Món thịt gà nướng ngon nhất là tại Savannakhet của Lào. Còn nếu bạn không ghé thăm Savannakhet trong hành trình du lịch của mình thì vẫn có thể thưởng thức món gà nướng hấp dẫn này tại thủ đô Viêng Chăn hay LuôngPrabang.
Nộm thịt băm (Larb)
Món ăn này được làm từ nguyên liệu là các loại thịt gà, thịt bò, vịt, cá hoặc thịt lợn, sau đó đem đi băm nhỏ rồi trộn chung gia vị với nước mắm, nước cốt chanh, nước cá lên men , gạo rang và các loại rau thơm.Thịt có thể sống hoặc chín nhưng tất cả đều phải được băm nhỏ và trộn với ớt, bạc hà và tùy chọn các loại rau như bạc hà, ngò và hành lá, thính. Đây là món ăn “quốc thực” của đất nước Triệu Voi, được người dân xem là món ăn may mắn và thường đem tặng nhau trong các dịp Tết.
Nộm đu đủ (Tam Mak Hoong)
Đây là một món nộm chay của người Lào, cũng tương tự như gỏi som tam ở Thái Lan hay còn gọi là nộm đu đủ. Món ăn này có sự pha trộn hoàn hảo của các hương vị cay, chua, mặn, ngọt… Không giống như som tam, món gỏi đu đủ của Lào không có đậu phộng mà chỉ sử dụng nước mắm và mắm tôm làm thành phần chính. Ngoài ra, nhiều nơi khác sẽ trộn thêm các thành phần khác như hải sản. Các thành phần chủ yếu mà du khách sẽ thấy khi ăn món nộm đu đủ ở Lào bao gồm đường thốt nốt, chanh, tỏi, cà chua, tôm khô, ớt và cà tím sống. Tất cả các nguyên liệu này được giã chung với nhau trong cối và chày truyền thống.
Xúc xích Lào (Sai Oua Kuang)
Đây cũng là một món ăn rất hấp dẫn mà du khách nên thưởng thức khi bạn chưa biết ăn gì ở Lào trong chuyến đi của mình. Với các nguyên liệu chính đó là thịt bò, thịt hươu hay thịt heo băm nhỏ, trộn đều với các gia vị Lào. Nhờ có sự kết hợp giữa các gia vị chua, cay, mặn, ngọt và được trung hòa thêm chút hương vị của thảo mộc đã giúp hương vị món ăn trở nên hấp dẫn hơn nhiều. Xúc xích Lào cũng món ăn dễ kết hợp, có thể ăn kèm với xôi hoặc cơm lam đều mang đến một vị ngon, thơm và vừa miệng. Nếu thích thì bạn cũng có thể ăn kèm với rau diếp cá, xà lách, đậu đũa…để làm tăng thêm hương vị của món ăn. Ở Lào có 3 vị xúc xích chính là: vị truyền thống, vị xúc xích lên men và xúc xích cay.
Canh hầm rau củ (Or Lam)
Là món ăn quen thuộc trong các bữa cơm của người Lào, nhất là các gia đình ở Luang Prabang. Món canh hầm rau củ có nguồn gốc từ Campuchia, được nấu từ các loại rau củ thông thường ở vườn như đậu, cà tím, sả, húng quế, nấm rừng, các loại rau thơm, ớt và Mai Sakaan – là một loại cây có vị cay, được trồng nhiều ở địa phương của Lào. Ngoài ra, món này cũng được người Lào nấu cùng các loại thịt như bò, gà, trâu… để tăng độ ngon. Bạn có thể thử ăn gạo nếp Lào với canh hầm rau củ để cảm nhận được hương vị khác biệt.
Thịt bò khô (Sien Savanh)
Thịt bò khô là một món ăn nhẹ để người Lào thưởng thức kèm theo khi uống bia. Tuy nhiên thì nó cũng hay xuất hiện trong các bữa trưa của người dân địa phương. Sien Savanh được làm từ thịt bò hoặc trâu, đem ướp với hỗn hợp tỏi, nước mắm, gừng, hạt mè, đường, muối và tiêu đen rồi phơi khô dưới nắng. Người dân địa phương cũng thích nướng chín món thịt bò khô trên bếp lửa, để có hương vị khói, ăn kèm xôi hoặc chấm với nước sốt jaew maak len (một loại sốt chấm gồm cà chua, ớt). Du khách có thể ăn thử và mua món thịt bò khô này khi du lịch Lào để xem nó có khác biệt gì so với thịt bò khô hay thịt trâu gác bếp của Việt Nam hay không.
Cá hấp lá chuối (Mok Pa)
Món cá hấp lá chuối của Lào sẽ được tẩm ướp với nhiều loại gia vị như lá chanh Thái, húng quế, hành, ớt, nước mắm và muối. Sau đó đem gói lá chuối rồi hấp chín trong lồng tre. Khi dùng cá hấp thì thực khách sẽ ăn kèm gạo nếp/cơm trắng. Miếng thịt cá chín mềm, mọng nước, không những đậm đà hương vị mà còn thơm mùi lá chuối rất xứng đáng để bạn thưởng thức thêm nhiều lần. Đây cũng là một món ăn kèm tuyệt vời cùng với gạo nếp Lào.
Phở Lào (Khao Piak Sen)
Đây là một món ăn phổ biến mà du khách có thể tìm thấy ở bất kỳ góc phố nào khi du lịch Lào vì Khao Piak Sen rất quen thuộc với người dân địa phương. Nguyên liệu chính của món ăn này là các sợi mì gạo dày và dai, ăn cùng nước dùng chan ngập với thịt gà hoặc lợn. Các gia vị kèm theo là sả, riềng, hẹ tây, tỏi, lá rau mùi thái nhỏ, giá đỗ. Người đầu bếp cũng chế biến nước dùng từ xương để có hương vị tốt nhất. Tùy theo khẩu vị mà thực khách có thể thêm lượng đường, tương ớt, ớt bột khô, nước mắm, hoặc nước tương khi ăn. Khi không biết ăn gì ở Lào thì một tô Khao Piak Sen cũng là lựa chọn thú vị để bạn xem thử nó giống và khác gì món phở trứ danh của Việt Nam.
Mì gạo (Khao Soi)
Một tô mì gạo của người Lào sẽ gồm thịt lợn băm nhỏ, cà chua, đậu nành lên men, ớt, hẹ tây và tỏi. Khi đem lên phục vụ thì đầu bếp sẽ cho thêm tóp mỡ, giá đỗ, hành lá và rau mùi xắt nhỏ phía trên. Đây là một món ăn có ảnh hưởng từ Miến Điện được phục vụ phổ biến ở Miền Bắc Thái Lan cũng như miền Bắc Lào. Tuy nhiên ở Lào sẽ có những biến tấu khác ở Thái Lan nên du khách hãy thử cảm nhận món Khao Soi khi bạn ghé thăm đất nước Lào. Điểm khác biệt nhất so với người Myanmar hay người Thái đó là người Lào không dùng nước cốt dừa để nấu mà thay bằng nước thịt heo để làm món Khao soi.
Cá nướng (Ping Pa)
Cùng với cá hấp lá chuối thì món cá nướng cũng là món ăn đặc trưng của người dân Lào. Khách du lịch có thể nhìn thấy những quầy ẩm thực đường phố ở Viêng Chăn với những quầy cá nướng thơm phức. Nguyên liệu chính là những con cá sông tươi rói, sau khi làm sạch sẽ thì đem đi tẩm ướp với lá chanh kaffir xắt nhỏ, riềng, sả, rau mùi và nước cốt chanh. Cuối cùng là kẹp trong các xiên tre rồi đem nướng chín trên bếp than. Một xiên cá nướng cũng được xem như một món ăn nhanh truyền thống của người dân Lào. Bạn sẽ thấy họ vừa cầm xiên cá vừa ăn vừa di chuyển trên đường phố.
Bánh Khao Nom Krok
Mới nhìn qua thì du khách sẽ thấy bánh Khao Nom Krok có hình dáng giống những chiếc bánh căn hay là bánh khọt của nước Việt Nam mình. Món bánh này của người Lào có nguyên liệu được kết hợp giữa sữa dừa béo ngậy, đường, gạo nếp và bột mì. Món ăn sẽ được kèm thịt lợn băm nhỏ và chấm cùng một loại nước mắm chua ngọt. Trên đường phố ở Lào hay các khu chợ địa phương có rất nhiều gian hàng bán món bánh Khao Nom Krok để khách du lịch thưởng thức.
Những món ăn từ côn trùng
Campuchia, Thái Lan là các nước láng giềng của Lào nên bạn sẽ thấy ẩm thực giữa các quốc gia này có phần pha trộn với nhau và có nét giống nhau. Vì thế người Lào cũng rất thích các món ăn được chế biến từ côn trùng. Họ sẽ sử dụng nguyên liệu từ dế cơm, trứng kiến, đến con cà cuống, nhền nhện để chiên, xào, dồn đậu phộng, hấp cơm hay ngâm giấm và tạo ra một số món ăn lạ nhưng lại ngon không kém. Đặc biệt là con cà cuống là một loại côn trùng có ích, sống chủ yếu ở các đồng ruộng Campuchia và được người Lào nhập về với giá rất đắt đỏ. Theo nghiên cứu cho thấy các món ăn từ côn trùng rất giàu đạm nên người dân Lào cũng thường xuyên ăn chúng. Tuy nhiên với du khách Việt thì đây là món ăn mang đầy tính thách thức dành cho bạn nhưng cũng khá thú vị để thử một lần.
Không quá khó để suy nghĩ nên ăn gì ở Lào. Bởi nhìn chung ẩm thực của xứ sở Triệu Voi vẫn có nét tương đồng với ẩm thực của Việt Nam ta. Nên du khách có thể dễ dàng thưởng thức những món ăn đặc sản của người dân địa phương. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn có một số món ăn khá lạ miệng từ nguyên liệu, gia vị đến cách chế biến. Nếu là một người đam mê ẩm thực, thích thú với những món ăn đặc sản của nhiều vùng miền khác nhau thì nhớ thưởng thức thêm nhiều món ăn hấp dẫn ở Lào trong chuyến du lịch của bạn nhé.